-
1 gada|ć
impf vi pot. 1. (mówić, opowiadać) to gab pot., to jabber pot.- ciągle o czymś gadać to keep going on about sth pot.- gadać głupstwa to talk rubbish- gadać, co ślina na język przyniesie to witter on about nothing GB pot., to run off at the mouth US pot.- ludzie gadają, że… the word on the street a. around town is (that)…, people are saying that…- ludzie gadają, że macie się pobrać the word around town is that you two are getting married- gadać do rzeczy to talk sense- gadać od rzeczy to ramble on, to ramble off the point- szkoda gadać! it’s a waste of breath pot.- gadać na kogoś to run sb down- wciąż gadała koleżankom na męża she was always running down her husband to her friends- gadałem jak do ściany it was like talking to a brick wall- przestań wreszcie gadać! why don’t you just stop yapping! pot.2. (rozmawiać) to chat; to (have a) natter GB pot.- gadać z kimś o czymś to chat to a. with sb about sth- lubił gadać z uczniami po zajęciach he enjoyed chatting with the pupils after class■ gadaj do lampy a. do słupa! tell it to the marines! pot.- nie ma co gadać a. co tu dużo gadać, przegraliśmy, bo jesteśmy kiepscy let’s face it – we lost because we’re no good- co tu dużo gadać, to cham i już what can you say? – he’s a jerk pot.- gadaj zdrów! talk all you want, say what you likeThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > gada|ć
-
2 byle
Ⅰ conj. 1. (wyrażające warunek) providing a. provided (that), (just) as long as- wyjdzie za każdego, byle miał pieniądze she’ll marry anyone, providing a. as long as he’s got money- kup sobie jakiś garnitur, byle nie czarny buy yourself a suit, just as long as it’s not black- możesz wziąć tę płytę, byleś ją jutro oddał you can take that record, as long as you return it tomorrow2. (wyrażające życzenie) if only- zrobi wszystko, byle dziecko było zdrowe she’ll do anything, just as long as the child gets better- bylebyś mnie kochał, bylibyśmy szczęśliwi if only you loved me, we could be happy a. as long as you loved me, we would be happy- każdy, byle nie on anybody but him a. as long as it’s not him- wszystko, byle nie to anything but that3. (wyrażające cel) (przed bezokolicznikiem) to, in order to, so as to; (przed zdaniem) so that- zrobiłem to, byleś była zadowolona I did it (in order) to please you- ukryła się w głębi ogrodu, byle mąż jej nie zobaczył she hid deep in the garden so that her husband wouldn’t see her- on zrobi wszystko, byle osiągnąć swój cel he’ll do anything to reach his goal a. objective- gadać, byle gadać to talk for the sake of talking- (ona) narzeka, byleby narzekać she complains for the sake of complainingⅡ part. 1. (wyrażające życzenie) I just wish, if only- byleś o tym więcej nie wspominał! I just wish you wouldn’t mention a. (please) just don’t mention it again!- byle dojechać do skrzyżowania! if we could just get to the crossroads- byleśmy się nie spóźnili! I just hope we won’t be late- byle do piątku! I just wish a. if only it were Friday- zrób to, byle szybko! do it, (and) just be quick about it!2. (dowolny) any; (kiepski) any old pot., pejor.- wystarczy byle wytrych any skeleton key will do- byle dziecko/głupiec to potrafi even a child a. a mere child/any old fool can do that- byle sekretarka nie będzie mnie pouczać I won’t be lectured to by some a. a mere secretary- byle drobiazg był dla nich powodem do kłótni the slightest thing could trigger off an argument between them- byle podmuch zwieje papiery z biurka the slightest waft of air will blow the papers off the desk- z byle powodu for the slightest reason, for no reason at all- pod byle pretekstem on any old a. the slightest pretext, at the slightest excuse- przy byle sposobności whenever the a. an opportunity presents itself3. (z zaimkami) byle co (cokolwiek) (just) anything; any old thing pot.- mówić a. opowiadać byle co to say any old thing- (on) byle czym nie da się zbyć you can’t pass any old thing off on him- śmiać się z byle czego to laugh at anything a. for the slightest reason- zawsze kupujesz byle co you’re always buying junk- to nie byle co it’s no small thing a. no joke pot.- poczęstowali go nie byle czym – kawiorem they gave him caviar, not any old thing a. food- byle kto anyone, anybody- zadawać się z byle kim to associate with (just) anybody- to nie byle kto s/he’s not just anybody- byle gdzie anywhere; any old where a. place pot.- połóż to byle gdzie put it anywhere a. wherever you like- byle kiedy any time; any old time pot.- nie byle jaki (wyjątkowy) some, no mean- to nie byle jaki wyczyn that’s some a. no mean feat- jest nie byle jakim pianistą he’s no mean pianist- (ona) ma nie byle jaki apetyt she really has an appetite- stoją przed nie byle jakim problemem they’re facing a. they’re faced with no small problem- byle jak anyhow; any old how pot.- zrobili to byle jak they did it any old how* * *1. conj 2. partbyle jaki — ( jakikolwiek) any; ( podłej jakości) trashy
* * *conj.1. (oznaczający cel, skutek) (in order) to; szedłem naprzód, byle dalej I walked ahead in order to keep moving forward; robić byle zbyć do sth just to get it done; byle nie upaść the important thing is not to fall.2. ( oznaczający warunek) as long as, provided; byle przejechać przez granicę, a będziemy bezpieczni if we can reach the border, we'll be safe; mów prędko, byle prawdę make it quick, as long as you tell the truth; byle nie to anything but that. – partykuła dodawana do zaimków (just) any; kłaść rzeczy byle gdzie put those things down anywhere; śmiejesz się z byle czego laugh at anything; nie zadaję się z byle kim I don't associate with just anyone; robić coś byle jak do sth any old way; to nie byle co that's no small accomplishment; to jest nie byle kto that's not just anybody; wszędzie byle nie tutaj anywhere but here; masz nie byle jaki samochód you don't have just any (old) car; byle jaki crummy; tani i byle jaki cheapo.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > byle
-
3 być
impf (jestem, jesteś, jest, jesteśmy, jesteście, są, byłem, byłeś, był, byliśmy, byliście, byli, będę, będziesz, będzie, będziemy, będziecie, będą) Ⅰ vi 1. (istnieć, żyć) to be- jest wielu znanych aktorów there are many well known actors- nie ma nikogo, kto mógłby to zrobić there’s no one who could do it- czy jest Bóg, czy go nie ma? does God exist, or not?- był sobie kiedyś stary król there was a. lived once an old king- nie było cię jeszcze wtedy na świecie this was before you were born- myślę, więc jestem I think, therefore I am- być albo nie być to be or not to be- to dla nas być albo nie być this is our to be or not to be, this is our Waterloo- nie ma już dla niej ratunku nothing can save her now- jest wiele powodów do zadowolenia there’s good reason to be happy- nie ma powodu do obaw there is no reason a. need to worry- są sprawy, których nigdy nie zrozumiesz there are (certain) things that you’ll never understand- nie ma co płakać/gadać it’s no use crying/talking (about it)- nie ma co żałować (there’s) no need to be sorry- nie ma co a. czego żałować it’s no great loss- nie ma czemu się dziwić, że… it’s no surprise a. wonder that…- nie ma o co się kłócić there’s nothing to quarrel about- nie ma czym się martwić/czego się bać there’s nothing to worry about/to be afraid of- nie ma z czego być dumnym (it’s) nothing to be proud of- nie ma z czego się cieszyć/śmiać there’s nothing to rejoice/to laugh about- „dziękuję za podwiezienie” – „nie ma za co” ‘thanks for the lift’ – ‘don’t mention it’ a. ‘you’re welcome‘- „przepraszam, że panu przerwałem” – „nie ma za co” ‘sorry I interrupted you’ – ‘that’s all right’- już cię/was nie ma! off with you!2. (przebywać, znajdować się) to be- być w pracy/szkole to be at work/at school- być w teatrze/na koncercie to be at the theatre/at a concert- teraz wychodzę, ale będę w domu o piątej I’m going out now, but I’ll be home at five- dzisiaj nie ma go w biurze he’s not in the office today- w pokoju nikogo nie ma/nie było there is/was no-one in the room- jest już piąta, a jego jak nie ma, tak nie ma it’s already five, and he’s still not here a. there’s still no trace of him- „czy jest Robert?” – „nie, nie ma go, jest jeszcze w szkole” ‘is Robert in?’ – ‘no, he’s not, he’s still at school’- „są jeszcze bilety na ostatni seans?” – „niestety, już nie ma” ‘do you still have tickets for the last showing?’ – ‘sorry, all sold out’- czy będziesz jutro w domu? ‘will you be at home a. in home tomorrow?’- kiedy (ona) będzie znowu w Warszawie? when will she be in Warsaw again?- byłem wczoraj u Roberta/u babci I was at Robert’s/granny’s yesterday, I went to see Robert/granny yesterday- był przy narodzinach swojej córki he was present at the birth of his daughter- nigdy nie byłem w Rosji I’ve never been to Russia- „skąd jesteś?” – „(jestem) z Krakowa/Polski” ‘where are you from?’ – ‘(I’m) from Cracow/Poland’- „gdzie jesteś?” – „tutaj!” ‘where are you?’ – ‘(I’m) here!’- „jestem!” (przy odczytywaniu listy) ‘here!’, ‘present’- będąc w Londynie, odwiedziłem Annę when a. while I was in London I went to see Anna- biblioteka jest w budynku głównym the library is in the main building- w jednym pudełku jest dziesięć bateryjek there are ten batteries in a packet- w domu nie było nic do jedzenia there was nothing to eat at home a. in the house- co jest w tym pudle? what’s in this box?- gdzie jest moja książka/najbliższa apteka? where’s my book/the nearest chemist’s?- co jest dzisiaj na lunch? what’s for lunch today?- wczoraj na kolację był dorsz there was cod for dinner yesterday- „dużo masz tych ziemniaków?” – „oj, będzie” pot. ‘got a lot of those spuds?’ – ‘loads’ pot.- będzie, będzie, więcej się nie zmieści pot. that’s plenty a. that’ll do, there’s no room for any more3. (trwać, stawać się) to be- jest godzina druga po południu it’s two in the afternoon a. two p.m.- nie ma jeszcze szóstej rano it’s not yet six a.m.- zanim dotrzemy do domu, będzie ósma wieczorem/północ it’ll be eight p.m./midnight by the time we reach home- był maj it was in May- to było w grudniu 1999 it was in December 1999- to było dawno, dawno temu this was a long, long time ago- jest piękny ranek it’s a fine morning- jest mroźno/upalnie it’s nippy/hot- wczoraj był deszcz/mróz it was raining/freezing yesterday- ciekawe, czy jutro będzie pogoda I wonder if it’s going to be fine tomorrow- nie pamiętam dokładnie, to było dość dawno temu I can’t really remember, it was some time ago- z niego jeszcze coś będzie he’ll turn out all right- co z niego będzie? how will he turn out?, what will become of him?- będzie z niego dobry pracownik he’ll be a good worker- kuchmistrz to z ciebie nie będzie you’ll never make a chef- z tych kwiatów nic już nie będzie these flowers/plants have had it pot.- z naszych planów/wakacji nic nie będzie nothing will come of our plans/holidays- nic z tego nie będzie it’s hopeless- nic dobrego z tego nie będzie nothing good will come of it- tyle pracy i nic z tego nie ma (he’s done) so much work and nothing to show for it4. (odbywać się, zdarzać się) to be- koncert/egzamin jest jutro the concert/exam is tomorrow- zebranie było w sali konferencyjnej the meeting was (held) in the conference room- jutro nie będzie a. nie ma lekcji there are no classes tomorrow- był do ciebie telefon there was a phone call for you- czy były do mnie jakieś telefony? has anyone called me?- był wypadek w kopalni there was an accident in the mine- co będzie, jeśli nie zdasz egzaminu? what’s going to happen if you fail the exam?- co będzie, jeśli ktoś nas zobaczy? supposing a. what if someone sees us?- nie martw się, wszystko będzie dobrze don’t worry, it’ll be a. it’s going to be fine- w życiu bywa rozmaicie you never know what life may bring- opowiedziałem jej wszystko, tak jak było I told her everything just as it happened- co ci/jej jest? what’s the matter with you/her?- coś mi/jemu jest something’s the matter with me/him- czy jemu coś jest? is anything the matter with him?- nic mu nie będzie, to tylko przeziębienie he’ll be fine, it’s only a cold5. (uczestniczyć, uczęszczać) to be- być na weselu/zebraniu to be at a wedding/meeting- wczoraj byliśmy na przyjęciu we were at a reception yesterday- być w liceum/na uniwersytecie to be at secondary school/at university- być na studiach to be a student a. at college- być na prawie/medycynie to study law/medicine- był na trzecim roku anglistyki he was in his third year in the English department- być na kursie komputerowym to be on a computer course- być na wojnie to go to war6. (przybyć) to be, to come- być pierwszym/drugim to be the first/second to arrive- był na mecie trzeci he came third- czy był już listonosz? has the postman been a. come yet?7. (znajdować się w jakimś stanie) to be- być pod urokiem/wrażeniem kogoś/czegoś to be charmed/impressed by sb/sth- być pod wpływem kogoś/czegoś to be under the influence of sb/sth- prowadzić samochód, będąc pod wpływem alkoholu to drive while under the influence of alcohol- być w ciąży to be pregnant- być w dobrym/złym humorze to be in a good/bad mood- nie być w nastroju do zabawy not to feel like going out a. partying- być w doskonałej formie to be in excellent form a. in fine fettle- być w strachu to be scared- być w rozpaczy to be in despair- bądźmy dobrej myśli let’s hope for the best- jestem przed obiadem I haven’t had my lunch yet- jestem już po śniadaniu I’ve already had breakfast- był siedem lat po studiach he had graduated seven years earlier- być po kielichu/po paru kieliszkach pot. to have had a drop/a few euf.- być na diecie to be on a diet- być na kaszce a. kleiku to be on a diet of gruel- być na emeryturze/rencie to be on a pension- sukienka jest do kolan the dress is knee-length- wody było do kostek the water was ankle-deep- firanka była do połowy okna the net curtain reached halfway down the window- chwila nieuwagi i było po wazonie one unguarded moment and the vase was smashed to pieces- jest już po nim/nas! it’s curtains for him/us! pot.- jeszcze chwila i byłoby po mnie another instant and it would have been curtains for me a. would have been all up with me pot.Ⅱ v aux. 1. (łącznik w orzeczeniu złożonym) to be- być nauczycielem/malarzem to be a teacher/painter- kiedy dorosnę, będę aktorem when I grow up, I’ll be an actor- być Polakiem/Duńczykiem to be Polish/Danish- borsuk jest drapieżnikiem the badger is a predator- nie bądź dzieckiem! don’t be childish a. such a child!- jestem Anna Kowalska I’m Anna Kowalska- „cześć, to ty jesteś Robert?” – „nie, jestem Adam” ‘hi, are you Robert? a. you’re Robert, are you?’ – ‘no, I’m Adam’- co to jest – ma cztery nogi i robi „miau”? what (is it that) has four legs and says ‘miaow’?- była wysoka/niska she was tall/short- jest autorką cenioną przez wszystkich she’s an author appreciated by all a. everybody- mój dziadek był podobno bardzo przystojnym mężczyzną my grandfather is said to have been a very handsome man- wciąż jest taka, jaką była za młodu she’s still her old self- kwiaty były żółte i czerwone the flowers were yellow and red- pizza była całkiem dobra the pizza was quite good- pojemnik był z drewna/plastiku the container was made of wood/plastic- z tych listewek byłby ładny latawiec these slats could make a fine kite- wszystko to były jedynie domysły it was all only conjecture- czyj jest ten samochód? whose car is this?, who does this car belong to?- ta książka jest jej/Adama this book is hers/Adam’s, this is her/Adam’s book- żona była dla niego wszystkim his wife was everything to him- nie naśladuj innych, bądź sobą don’t imitate others, be yourself- ta zupa jest zimna this soup is cold- Maria jest niewidoma Maria is blind- jesteś głodny? are you hungry?- Robert jest żonaty/rozwiedziony Robert is married/divorced- są małżeństwem od dziesięciu lat they’ve been married for ten years- bądź dla niej miły be nice to her- bądź tak dobry a. uprzejmy would you mind- bądź tak miły i otwórz okno would you mind opening the window?- czy byłaby pani uprzejma podać mi sól would you be kind enough a. would you be so kind as to pass me the salt?- nie bądź głupi! don’t be a fool!- cicho bądź! be quiet!- być w kapeluszu/kaloszach/spodniach to be wearing a hat/rubber boots/trousers- była w zielonym żakiecie/czarnym berecie she was wearing a green jacket/black beret, she had a green jacket/black beret on- być za kimś/czymś (opowiadać się) to support sb/sth, to be for sb/sth- byłem za tym, żeby nikomu nic nie mówić I was for not telling anyone anything- dwa razy dwa jest cztery two times two is four2. (w stronie biernej) artykuł jest dobrze napisany the article is well written- ściany pokoju były pomalowane na różowo the walls of the room were painted pink- dzieci, które są maltretowane przez rodziców children who are abused by their parents- tak jest napisane w gazecie that’s what it says in the paper- samochód będzie naprawiony jutro the car will be repaired by tomorrow- to musi być zrobione do czwartku this must be done by Thursday- sukienka była uszyta z czarnej wełenki the dress was made of black wool3. (w czasie przyszłym złożonym) shall, will- będzie pamiętał a. pamiętać tę scenę przez cały życie he will remember this scene all his life- będziemy długo go wspominali a. wspominać we shall a. will long remember him4. przest. (w czasie zaprzeszłym) w Krakowie mieszkał był przed trzema laty he would have been living a. was living in Cracow three years ago 5. (w trybie warunkowym) byłbym napisał a. napisałbym był do ciebie, gdybym znał twój adres I would have written to you, had I known your address a. if I had known your address- co by się było stało, gdyby nie jego pomoc what would have happened if it hadn’t been for his help- byłaby spadła ze schodów (omal nie) she almost fell down the stairs- byłbym zapomniał! zabierz ze sobą śpiwór I almost a. nearly forgot! take a sleeping bag with you6. (w zwrotach nieosobowych) było już późno it was already late- jest dopiero wpół do ósmej it’s only half past seven- nie było co jeść there was nothing to eat- za ciepło będzie ci w tym swetrze you’ll be too hot in this jumper- byłoby przyjemnie zjeść razem obiad it would be nice to have lunch together- wychodzić po zmierzchu było niebezpiecznie it was dangerous going out after dark- nie kupić tego mieszkania będzie niewybaczalnym błędem not to buy that a. the flat would be an inexcusable mistake- z chorym było źle/coraz gorzej the patient was bad/getting worse- z dziadkiem jest nienajlepiej grandfather is poorly- wszystko będzie na niego he’ll get all the blame- żeby nie było na mnie I don’t want to get the blame- na imię było jej Maria her name was Maria- było dobrze po północy it was well after midnight- będzie z godzinę/trzy lata temu an hour or so/some three years ago- będzie kwadrans jak wyszedł he must have left fifteen minutes or so ago, it’s been fifteen minutes or so since he left- do najbliższego sklepu będzie ze trzy kilometry it’s a good three kilometres to the nearest shop- nie ma tu gdzie usiąść there’s nowhere here to sit- w tym mieście na ma dokąd pójść wieczorem there’s nowhere to go at night in this town- nie ma komu posprzątać/zrobić zakupy there’s no-one to clean/to do shopping- nie ma z kim się bawić there’s no-one to play with7. (z czasownikami niewłaściwymi) to be- trzeba było coś z tym zrobić something had to be done about it- trzeba było od razu tak mówić why didn’t you say so in the first place?- czytać można było tylko przy świecach one could read only by candlelight- jest gorzej niż można było przypuszczać it’s worse than might have been expected■ bądź zdrów! (pożegnanie) goodbye!, take care!- być bez forsy/przy forsie pot. to be penniless/flush pot.- być do niczego (bezużyteczny) [osoba, przedmiot] to be useless a. no good; (chory, słaby) [osoba] to be poorly a. out of sorts- być może perhaps, maybe- być może nam się uda perhaps we’ll succeed- być może a. może być, że… it may happen that…- być niczym [osoba] to be a nobody- znałem ją, kiedy jeszcze była nikim I knew her when she was still a nobody- być przy nadziei a. być w poważnym a. odmiennym a. błogosławionym stanie książk. to be in an interesting condition a. in the family way przest.; to have a bun in the oven euf., pot.- było nie było (tak czy owak) when all’s said and done, after all; (niech się dzieje co chce) come what may, be that as it may- było nie było, to już ćwierć wieku od naszego ślubu when all’s said and done a. after all, it’s twenty-five years since we got married- było nie było, idę pogadać z szefem o podwyżce come what may, I’m going to the boss to talk about a rise- było siedzieć w domu/nie pożyczać mu pieniędzy pot. serves you right, you should have stayed at home/shouldn’t have lent him money- było nic mu nie mówić you should have told him nothing- co będzie, to będzie whatever will be, will be- co było, to było let bygones be bygones- co jest? pot. what’s up? pot.- co jest, do jasnej cholery? dlaczego nikt nie otwiera? what the hell’s going on? – why doesn’t anyone open the door? pot.- co jest? przyjacielowi paru groszy żałujesz? what’s wrong? – can’t spare a friend a few pence? pot.- coś w tym jest a. coś w tym musi być there must be something in it- coś w tym musi być, że wszyscy dyrektorzy będą na tym zebraniu there must be something in it, if all the directors are going to the meeting- jakoś to będzie things’ll a. it’ll work out somehow pot.- nie ma co, trzeba brać się do roboty oh well, time to do some work- nie ma co! well, well!- mieszkanie, nie ma co, widne i ustawne well, well, not a bad flat, airy and well laid out- ładnie się spisałeś, nie ma co! iron. well, well, you’ve done it now, haven’t you!- nie ma (to) jak kuchnia domowa/kieliszek zimnej wódki nothing beats a. you can’t beat home cooking/a glass of cold vodka- nie ma (to) jak muzyka klasyczna give me classical music every time- nie ma to jak wakacje! there’s nothing like a holiday!- nie może być! (niedowierzanie) I don’t believe it!, you don’t say!- niech będzie! oh well!- niech ci/wam będzie! have it your own way!- niech mu/jej będzie! let him/her have his/her own way!- niech tak będzie! (zgoda) so be it!- tak jest! (owszem) (that’s) right!- „to jest pańskie ostatnie słowo” – „tak jest, ostatnie” ‘is that your final word?’ – ‘yes, it is’, ‘that’s right’- tak jest, panie pułkowniku/generale! Wojsk. yes, sir!- to jest książk. that is, that is to say- główne gałęzie przemysłu, to jest górnictwo i hutnictwo the main branches of industry, that is (to say) mining and metallurgy* * *(jestem, jesteś); pl jesteśmy; pl jesteście; pl są; imp bądź; pt był, była, byli; sg fut będę; sg fut; będziesz; vijestem! — present!, here!
jest ciepło/zimno — it's warm/cold
jest mi zimno/przykro — I'm cold/sorry
będę pamiętać lub pamiętał — I will remember
co będzie, jeśli nie przyjdą? — what will happen if they don't come?
nie może być! — this lub it can't be!
tak jest! — yes, sir!
jestem za +instr /przeciw być — +dat I am for/against
* * *I.być1ipf.1. (= znajdować się w jakimś stanie l. miejscu) be; (= istnieć) exist, be there; być na diecie be on a diet; być na emeryturze be retired; jestem po robocie I'm finished l. done with work (for today); pewnego razu był sobie król... once upon a time there lived a king...; w ogrodzie były róże there were roses in the garden; w Galaktyce są miliardy gwiazd there are billions of stars in the Galaxy; ile ich jest? how many of them are there?; być w kinie be at the theater; być na wycieczce be on a trip; być w Warszawie be in Warsaw; być u babci na wsi be at grandma's house in the country; być z kimś sam na sam be one on one with sb; od świtu jestem na nogach I have been on my feet all day; Ewa jest na ostatnich nogach Eva is ready to drop l. dead on her feet; jesteś na drodze do zawału you are on the road to a heart attack; wszystko jest na swoim miejscu everything is in its place; to było nie na miejscu that was out of line; być na ustach całego miasteczka be on the lips of everyone in town; być jedną nogą na tamtym świecie have one foot in the grave; co dzisiaj będzie na obiad? what's for supper today?; wszystko jest pod ręką we have everything right at hand; być u steru przen. be at the wheel; no to jestem w domu (= zrozumiałem) that hits home; być w latach l. w leciech be up in one's years; być w sile wieku be in one's prime; być w opałach be in a bind; teraz wszystko jest w twoich rękach now everything is in your hands l. up to you; być w siódmym niebie be in seventh heaven; być w swoim żywiole be in one's element; być na zebraniu be at a meeting; być na wojnie be (fighting) in a war; być na studiach be at college; być na anglistyce be in the English Department; nigdy nie byłem w Chicago I've never been to Chicago; Adam jest pod pantoflem swojej żony Adam is henpecked; być nie w sosie be in a bad mood; jest gaz i woda we have gas and water; jestem takiego samego zdania I'm of the same opinion; jestem dobrej myśli I'm hoping for the best; jest mi u ciebie tak dobrze I feel so good at your place; jest mi głupio I feel stupid; to jest do niczego it's no good; być górą be on top; to nie jest czas po temu this is not the time for that; to nie jest mi na rękę this is inconvenient (for me); to nie jest po mojej myśli that's not what I intended l. what I had in mind; jestem pod wrażeniem I'm impressed; jestem bez pieniędzy I'm broke; jestem w ciąży I'm pregnant; Ewa jest przy nadziei przest. Eva is in the family way; jestem na służbie I'm on duty; byliśmy na spacerze we were taking a walk; dobrze wiesz, że jesteś na mojej łasce you know fully well that you're at my mercy; czy jesteś w stanie mnie zrozumieć? are you able to understand me?; jestem w dobrym humorze I'm in a good mood; byliśmy w kłopocie, co zrobić z... we couldn't figure out what to do with...; Ewa przez moment była w rozterce for a moment Ewa was in a dilemma; Ewa jest z Adamem w przyjaźni Ewa is friends with Adam; po czyjej jesteś stronie? whose side are you on?; Adam jest w porządku Adam is OK l. alright; to nie jest w moim guście that's not my style; jestem na bakier z gramatyką I haven't a clue about grammar; z teściową jestem na złej stopie I'm on bad terms with my mother-in-law; z prezesem jestem na ty I'm on a first name basis with the president; jestem za reformą I'm for the reform; oni są z sobą za pan brat they are on familiar terms; jestem z Ewą po słowie przest. I'm engaged to Eve.2. ( część orzeczenia imiennego) jestem studentem I am a student; byłam piosenkarką I was a singer; będę generałem I will be a general; ta dziewczyna jest ładna that girl is pretty; samochód jest ojca that's father's car; ten długopis nie jest mój this pen isn't mine; bądź zdrów! get well!; jesteś dla mnie niczym! you mean nothing to me; on nie był sobą he wasn't himself; dwa razy dwa jest cztery two plus two is l. equals four.3. ( w zdaniach bezosobowych) (= zdarzać się) jest piękny dzień it's a beautiful day; był kwiecień it was April; było to dość dawno it was l. happened quite a long time ago; był do ciebie telefon you had a call; było już późno it was getting late; nie ma co jeść there's nothing to eat; będzie z godzinę temu, jak... it's been an hour since...; a co będzie ze mną? what will happen to me?; ciekaw jestem, co z niego będzie I'm curious (about) what will become of him; jeżeli tak jest if it is so; być może maybe, perhaps; co będzie, to będzie come what may; co było, to było let bygones be bygones; jakoś to (w końcu) będzie thing's will turn out fine (in the end); co ci jest? what's wrong l. the matter with you?; z tej mąki nie będzie chleba it's hopeless; nie może być that's impossible; jest już po nim it's too late for him; he's done for; he's a goner l. a has-been; co było, a nie jest, nie pisze się w rejestr what's done is done; tak jest! exactly!, precisely!, that's right; wojsk. yes, sir!; to jest (= czyli) that is; było nie było whatever happens; no matter what (happens).II.być2ipf.1. tylko będę będziesz itd. ( w formach czasu przyszłego) will (be); będę pamiętał o tym I'll remember that; dzieci będą w ogrodzie the kids will be in the garden; będziemy śpiewać kolędy we're going to sing carols.2. ( w formach strony biernej) dom był sprzedany za... the house was sold for...; jesteś obserwowany you are being watched; droga jest już naprawiona the road has been repaired.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > być
-
4 robić
1. (-bię, -bisz); imp rób; perf z-; vt(herbatę, meble, majątek) to make; (pranie, zakupy, lekcje) to do; (wywoływać: zamieszanie, hałas) to cause2. vi( działać) to act, to act; (pot: pracować) to work* * *ipf.1. (= wytwarzać, przyrządzać) make ( coś z czegoś sth from sth l. sth (out) of sth); (krok, spacer, notatki, zdjęcie) take; robić błędy ortograficzne be a bad speller; robić bokami (= oddychać ciężko) pant; robić długi contract debts; robić w majtki pot. shit one's pants; robić pieniądze make money; kaczki robią „kwa” ducks go „quack”.2. (= czynić) make, do; robić swoje (= wykonywać swoją pracę) do one's job; (= nie wychylać się) mind one's own business; robić komuś kawały play jokes on sb; robić na kimś wrażenie impress sb; nie robić wrażenia fail to impress; zupełnie nie zrobiło to na nim wrażenia it was completely lost on him; robić plany na przyszłość look ahead; robić porządki ( w domu) clean house; robić słodkie oczy do kogoś make sheep's eyes at sb; robić dobrą minę do złej gry grin and bear it, put on a brave l. bold front; robić (sobie) makijaż make up; robić coś na zamówienie make sth to order; robić (sobie) przerwę take a break; robić zakupy do the shopping, shop; dużo gadać, a mało robić be all mouth and no action; nic sobie nie robić z kogoś/czegoś laugh at sb/sth, set sb/sth at naught; robić sobie jaja take the piss (z kogoś/czegoś out of sb/sth); przestań robić sobie jaja! cut the kidding!; robić coś dla frajdy/zysku pot. do sth for kicks/profit; robić postępy w czymś get on with sth, make headway in l. with sth; robić kogoś w balona take sb for a ride, take the mickey out of sb; robić z czegoś dobry użytek use sth to advantage; robić z czegoś dramat l. tragedię make a drama out of sth; robić z igły widły make a mountain out of a molehill; robić wszystko z zegarkiem w ręku live by the clock; cóż on u licha robi? what on earth is he doing?.3. (= powodować) (zamieszanie, hałas, problemy) make, cause; robić alarm raise the alarm; robić komuś konkurencję compete with sb; robić trudności raise difficulties; robić z czegoś problem l. sprawę make an issue out of sth; robić komuś nadzieję raise sb's hopes; robić komuś krzywdę harm sb, wrong sb; robić z siebie głupka make a fool of o.s.; robić z siebie widowisko make an exhibition l. a spectacle of o.s.4. (= postępować, działać) do, act; to ci dobrze zrobi it will do you good; nie robi mi to różnicy it's all the same to me, it doesn't make any difference to me.5. pot. (= pracować zarobkowo) work.ipf.1. (= być robionym) be made; robić się na bóstwo doll o.s. up.2. (= przeobrażać się, stawać się) grow, become, turn, go; robi się ciemno/zimno it's getting dark/cold; robi się go żal one feels sorry for him; robi mi się niedobrze I'm beginning to feel sick; robi mi się niedobrze już na samą myśl o tym the very thought of it makes me sick; już się robi no sooner said than done; już się robi! I (we etc.) will get right down to it!; na tym biurku robią się plamy this desk stains easily; tak się nie robi (= tak nie wolno) it's not fair; robiło się gorąco przen. the situation was hotting up.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > robić
-
5 sens
m (G sensu) 1. (znaczenie) meaning, sense- dosłowny/przenośny sens a literal/figurative meaning a. sense- ekologia w sensie potocznym ecology in the accepted meaning (of the word)- dobrze pojmować a. rozumieć sens wiersza/teorii to correctly understand the meaning a. sense of a poem/theory- wypaczyć/zatrzeć/zmienić sens słów to distort/obscure/change the meaning a. sense of words- film ma niejasny/głęboki/podwójny sens the film has an unclear a. an obscure/a deep/a double meaning- jaki jest dosłowny sens tego słowa? what’s the literal sense a. meaning of this word?2. sgt (celowość, sensowność) sense, meaning- działalność/rozmowa pozbawiona sensu a. bez sensu a senseless a. pointless activity/conversation- w tym, co mówisz, jest sens a. to, co mówisz, ma sens what you say makes sense- nie pojmuję sensu twojej decyzji I can’t see any sense in your decision- macierzyństwo nadało jej życiu (całkowicie) nowy sens motherhood has added a. has given (a whole) new meaning to her life- naprawianie przestarzałych urządzeń nie ma/ma niewiele sensu there is no/little sense in repairing outdated devices- co za sens ponownie malować zupełnie czyste ściany? what’s the point of a. sense in redecorating perfectly clean walls?■ w pewnym sensie (niejako) in a way; (pod jednym względem) in one way; (do pewnego stopnia) in some ways- w pewnym sensie masz rację in a way you’re right- w pewnym sensie telewizja to strata czasu in some ways watching television is a waste of time- w sensie czegoś (pod względem) with respect to sth, as regards sth- piękna kobieta w sensie atrakcyjności seksualnej a beautiful woman with respect to a. as regards her sex appeal- różne elementy podobne do siebie tylko w sensie koloru lub długości various elements similar to one another only in respect of colour or length- chłopcy są do siebie podobni w sensie fizycznym the boys are physically similar- coś w tym sensie pot. something to that effect- powiedział coś w tym sensie, że powinniśmy… he said something to the effect that we should…- mówić z sensem to talk sense- nareszcie mówisz z sensem now you’re talking* * *( racjonalność) point; ( znaczenie) sensenie ma sensu płakać — there's no point in crying, it lub there is no use crying
* * *mi(= znaczenie) sens; (= celowość) point; (gestu, słowa) meaning; bez sensu pointless; gadać bez sensu talk gibberish; to jest bez sensu l. to nie ma sensu there's no point in it, this is pointless; dalsze starania nie miały sensu any further efforts were pointless; nie ma sensu tego robić there's no point in doing it; to ma sens this makes sense; w pewnym sensie in a sense; coś w tym sensie pot. something like that, something to this effect; ogólny sens effect ( czegoś of sth); ogólny sens jej listu był taki, że... her letter was to the effect that...The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > sens
-
6 dupa
(pot!: pośladki) arse (BRIT) (pot!), ass (US) (pot!), (pot!: oferma) arsehole (BRIT) (pot!), asshole (US) (pot!)* * *f.wulg.1. (= pośladki) butt, ass; (jest) do dupy (it's) crappy l. shitty; do dupy z takim podejściem to hell with that kind of attitude; dać dupy get screwed; dać po dupie give sb a whipping; dostać po dupie get (one's ass) whipped; dać komuś w dupę give sb an ass whipping; możesz mnie w dupę pocałować you can kiss my ass; możesz sobie te pieniądze w dupę wsadzić you can shove the money up your ass; mam cię w dupie I don't give a shit l. fuck about you; jak cię złapię, to nogi ci z dupy powyrywam when I catch you, I'll kick your ass inside out; podnieś l. rusz dupę move your ass, get your ass moving l. in gear; siedź na dupie sit on your ass; włazić komuś w dupę kiss sb's ass; pocałuj mnie w dupę kiss my ass; bierz dupę w troki! get lost!; ty w dupę jebany! you fucking asshole!, you motherfucker!; dobiorę ci się do dupy I'll get your ass; chodzić z gołą dupą walk around bare-assed; (= nie mieć pieniędzy) not have a pot to piss in; tam, gdzie psy dupami szczekają where the sun never shines; chuj ci w dupę fuck you, up yours; leżysz cały dzień do góry dupą you lay (around) on your ass all day; gadać o dupie Maryny shoot the shit; nie truj mi dupy get off my ass; nie trząś dupą don't lose your shit, keep your shit together; dbać tylko o swoją dupę only worry about one's own ass; on wyżej dupy nie podskoczy he hasn't got it in him; nie zawracaj mi dupy get off my ass; nawalony w trzy dupy totally shitfaced; no to dupa zimna this is screwed; dupa Jasiu! bullshit!3. (= kobieta) piece of ass, chick; poderwać dupę pick up a chick; chodzić na dupy go looking for some ass.4. (= oferma) asshole, jerk; dupa wołowa asshole, chump.5. (= tył) tail; wjechać w dupę samochodu run into the tail of a car.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dupa
-
7 dużo
Ⅰ adv. grad. (w dużym stopniu) [pić, mówić] a lot- dużo pływać/czytać to swim/read a lot- za dużo jeść/gadać to eat/talk too much- trochę za dużo zapłaciłeś you paid a bit too much- powinieneś więcej pracować you should work harder- im więcej o tym myślę, tym mniej rozumiem the more I think about it, the less I understand- coraz więcej wiemy we know more and more- najwięcej pracowałem po nocach I worked mostly at nightⅡ adv. 1. (znacznie) far- dużo więcej osób/samochodów/domów far a. many more people/cars/houses- dużo więcej czasu/miejsca/pieniędzy far a. much more time/space/money- dużo mniej osób/samochodów/domów far fewer people/cars/houses- dużo mniej czasu/miejsca/pieniędzy far a. much less time/space/money- dużo bardziej/mniej skomplikowany far a. much more/less complicated- dużo lepszy/gorszy far a. much better/worse- tutaj czuję się dużo bezpieczniejsza I feel much safer here- dużo więcej się tu nauczyłem I learnt far more here2. pot., iron. fat lot pot., iron.- ty akurat dużo wiesz! a fat lot you know!- dużo mi możesz zrobić! a fat lot you can do to me!Ⅲ pron. (wiele) a lot (czegoś of sth); lots pot. (czegoś of sth)- dużo osób/samochodów/domów a lot of a. many people/cars/houses- dużo czasu/miejsca/pieniędzy a lot of time/space/money- przyszło dużo ludzi a lot of people came- mamy jeszcze dużo czasu we still have a lot of time- dużo się od tej pory zmieniło a lot has changed since then- dużo się od niego nauczyłem I learnt a lot from him- mamy jeszcze dużo do roboty pot. a. do zrobienia we still have a lot to do- (on) zawsze ma dużo do powiedzenia (jest gadatliwy) he always has a great deal a. a lot to say- on ma tu dużo/najwięcej do powiedzenia (jest wpływowy) he has a big/the biggest say around here- w jabłkach jest dużo witamin apples are rich in vitamins- nie ma tu zbyt dużo miejsca there isn’t too much room here- coraz więcej osób uczy się angielskiego more and more people are learning English- przynieś trochę więcej drewna bring some more firewood- zarabiam więcej niż ona I earn more than she does- najwięcej kosztują mieszkania w centrum flats in the city centre are the most expensive- „ile masz książek?” – „dużo” ‘how many books have you got?’ – ‘lots’- „ile mamy czasu?” – „dużo” ‘how much time have we got?’ – ‘a lot’- mieć za dużo pracy/zmartwień to have too much work/too many problems- zostało nam nie więcej niż sto złotych we have no more than 100 zlotys left- jest więcej niż ładna she’s more than prettyⅣ więcej adv. comp. (już) więcej tam nie pójdę I won’t go there any more- już jej nigdy więcej nie zobaczyłem I haven’t seen her since- lubię ją i nic więcej I like her and that’s all- Słońce jest tylko gazową kulą i niczym więcej the Sun is nothing more than a gaseous sphereⅤ więcej part. (mało tego) co więcej… what’s more…- to doskonałe, więcej, genialne! that’s great – no, it’s downright brilliant!- był wtedy w Londynie, a co więcej mieszkał w tym samym hotelu he was in London then and what’s more he stayed in the same hotel■ co za dużo – to niezdrowo przysł. everything in moderation przysł.* * *(ludzi, jabłek) many, a lot of; (mleka, pieniędzy) much, a lot of; ( bez rzeczownika) a lotza dużo — too many/much
dużo więcej/mniej — far more/less, a lot more/less
* * *adv.1. (= wiele) a lot, many l. much; dużo wody upłynie not in the nearest future; mam dużo czasu I have a lot of time; dużo przeszedłem w życiu I've gone through a lot during my life; mam dużo spraw do załatwienia I have a lot (of things) to do l. take care of; mam dużo na głowie I have a lot on my mind; dużo wcześniej much earlier; dużo palę I smoke heavily; powiedziałeś za dużo you said too much; sprzedać dużo samochodów sell a lot of cars; nie tak dużo not so much l. many; tak dużo, jak potrafię as much as I can.2. iron. (= nic) nothing l. not anything; dużo tam wiesz you don't know anything; dużo by to dało! a fat lot of good that would do!The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dużo
-
8 szkoda
1. - ody; - ody; dat sg - odzie; gen pl; -ód; f 2. advszkoda, że... — (it's a) pity (that)...
ze szkodą dla szkoda — +gen to the detriment of
działać na szkodę szkoda — +gen to be detrimental to
szkoda twoich słów/twego czasu — you're wasting your breath/time
szkoda gadać! — pot what can I say?
* * *f.Gen.pl. -ód1. (= strata) damage; szkoda majątkowa damage to property; szkody górnicze mining damage; działać na szkodę kogoś/czegoś be detrimental to sb/sth; ze szkodą dla kogoś/czegoś to the detriment of sb/sth; bez szkody dla kogoś/czegoś without any detriment to sb/sth; na czyjąś szkodę to the detriment of sb; mądry Polak po szkodzie sadder but wiser.2. roln. damage; szkoda łowiecka hunting damage.adv.too bad; szkoda, że... it's a pity that...; szkoda, że nie możesz przyjść what a pity you can't come!; szkoda czasu/pieniędzy it is a waste of time/money; szkoda twoich słów/twojego czasu you're wasting your breath/time; szkoda mi stąd odchodzić I wish I could stay here; szkoda tego budynku na rozbiórkę it would be a pity to pull down this building; szkoda każdej minuty let's not waste a single minute; jaka szkoda! what a pity!; szkoda gadać! what can I say?The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > szkoda
-
9 tu
Ⅰ pron. 1. (wskazujące na miejsce) here; (wewnątrz) in here- jej tu nie ma she’s not here- co się tu dzieje? what’s going on here?- połóż to tu put it in here- czy jest tu ktoś? is anybody there?- tu spoczywa… (na nagrobku) here lies…- tu jest napisane, że… it says here that…- tu gdzieś somewhere here a. around- tu mieszka moja siostra this is where my sister lives- tu, gdzie stoi mój dom, był kiedyś las (here) where my house stands there was a forest once- tu i ówdzie a. tam here and there- tu i teraz here and now2. (wskazujące na sytuację) here, there- tu się mylisz that’s where you’re wrong- nie będę tu wchodził w szczegóły I won’t go into detail (at this point)- żal nic tu nie pomoże it’s no use grieving- tu właśnie jest problem that’s exactly where the problem lies- tu cię mam! I’ve got you there! pot.Ⅱ part. 1. (przedstawienie się) tu Jan, czy mogę mówić z Adamem? this is Jan, can a. may I speak to Adam?- tu numer 567832 this is 567832- tu Polskie Radio, Program I Polish Radio, Programme 12. (ekspresywne) i co tu teraz robić! and what am I/are we (going) to do now?- jak tu malować dom, kiedy pada? how can you paint the house when it’s raining?- wierz tu teraz komuś! you (just) can’t trust anyone!* * *adv* * *tuadv.( wskazuje miejsce) here; tu i tam l. tu i ówdzie here and there; tu i teraz here and now; tu mówi Nowak! this is Nowak speaking!particle( o charakterze ekspresywnym) co tu (dużo) gadać there's nothing to talk about; co tu robić? what to do (now)?; tu trzeba działać szybko we need to act quickly.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > tu
-
10 t|rzy
Ⅰ num. three Ⅱ n sgt Szkol. C- zdał egzamin na trzy he got (a) C for the examⅢ trzy- w wyrazach złożonych three-- trzyczęściowy [garnitur] three-piece■ pracować za trzech to work like nobody’s business pot.- jeść za trzech to eat like a horse- do trzech razy sztuka przysł. third time lucky- nie umiał powiedzieć a. sklecić trzech słów (był małomówny) he was very uncommunicative; (nie umiał się wypowiedzieć) he couldn’t string three words together- nie umieć zliczyć do trzech to be a dunceThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > t|rzy
-
11 chrzanić
1. (-nię, -nisz); imp; -ń; vt(pot: partaczyć) perf; s- to mess up, to screw up (pot)2. vi(pot: gadać bzdury) to talk rubbish* * *ipf.1. wulg. (= mówić od rzeczy) bullshit; nie chrzań don't bullshit me.2. wulg. (= partaczyć) screw up.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > chrzanić
-
12 szk|oda
Ⅰ f 1. (strata, uszczerbek) loss- szkody materialne/moralne material/moral losses- szkody polityczne political damage- szkody w ludziach były ogromne there was great loss of life- doznać szkód w sprzęcie to suffer losses in equipment- wyrządzić a. spowodować szkodę to do a. cause damage- wichura narobiła wiele szkód the windstorm caused substantial damage- szkody spowodowane przez burzę/mróz storm/frost damage- mogła się opalać bez szkody dla zdrowia cały dzień she could sit in the sun all day without any harmful effects a. without detriment to her health- najwyraźniej szkody spowodowane były przez kozy the damage was obviously the work of goats- zarzucono ministrowi, że działał na szkodę państwa the minister was accused of acting to the detriment of the state- modernizacja naszej firmy przyniosła same szkody the modernization of our company only brought harm to it2. (w polu) schwytać kozę/konia w szkodzie to catch a straying goat/horse- wygnać krowę ze szkody to chase away a stray cow- zająć komuś konia w szkodzie to impound a (stray) horse- nasza krowa znów poszła w szkodę our cow’s gone off and caused damage againⅡ praed. jaka szkoda! what a pity!- szkoda zachodu it’s not worth the trouble- szkoda wysiłku it’s a waste of effort- szkoda mi jego matki I feel sorry for his mother- szkoda marnować czas na wyjaśnianie it’s a waste of time trying to explain it- szkoda pieniędzy na… it’s no use wasting money on…- szkoda gadać! what can I say!- szkoda łez! nothing doing!- szkoda słów waste of breath a. words- szkoda, że nie możesz zostać do jutra I wish you could stay till tomorrow- szkoda, że już się kończą wakacje it’s a pity a. it’s a shame that the holidays are nearly over- co za szkoda, że dziś pada deszcz what a pity that it’s raining today- wielka szkoda, że się nie zobaczymy w święta it’s too bad that we won’t see each other at Christmas- chodźmy już, bo szkoda każdej chwili let’s go now, let’s not waste a single moment- □ szkoda górnicza Górn. mining damage- szkoda łowiecka Myślis. damage caused by huntingThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > szk|oda
-
13 związ|ek
m (G związku) 1. (zależność) connection (z czymś with sth); (między dwoma elementami) link; (powiązanie) relation (z czymś to sth); (między dwoma, wieloma elementami) relationship, interrelation(ship)- związek między pracą a płacą the relationship between work and pay- ścisły/luźny związek teorii z praktyką a close/loose relationship between theory and practice- wypowiedź mająca związek z dyskusją a statement pertinent a. relevant to the discussion- nie widzę związku między bezrobociem a przyrostem naturalnym I can’t see any relationship between unemployment and the birth rate- przekład pozostaje w bardzo luźnym związku z oryginałem it’s a very free a. loose translation (of the original)- wykazano niewątpliwy związek między paleniem tytoniu a zachorowalnością na raka the link between smoking and cancer has been established beyond all doubt- teoria jest zupełnie bez związku z rzeczywistością the theory bears no relation whatsoever to reality2. zw. pl (więź) (oparty na uczuciu, wspólnocie zainteresowań) bond przen.; (rodzinny, uczuciowy) tie zw. pl przen.- związki krwi blood ties- związki przyjaźni the bonds of friendship- umacniać związki rodzinne to strengthen family ties- łączyły ich silne związki duchowe there was a strong spiritual bond between them3. (wspólnota) relationship- związek monogamiczny a pair bond- wszystkie jej związki kończyły się wzajemnymi oskarżeniami all her relationships ended in bitter recriminations- nie potrafił wytrwać w jednym związku he could never make a relationship last- dziecko wniosło do ich związku wiele radości the baby brought a lot of joy into their relationship- żyć w wolnym związku to live together; to cohabit książk.- związek małżeński marital union- kobieta i mężczyzna połączeni związkiem małżeńskim a man and a woman joined in matrimony- zawrzeć związek małżeński to enter into marriage, to marry4. (organizacja) union, association- robotnicy zrzeszeni w związkach zawodowych organized labour a. labor US5. Chem. compound- związki węgla compounds of carbon, carbon compounds- trujące związki rtęci toxic mercury compounds- związek cywilny civil marriage- związek frazeologiczny Jęz. idiom- związek nieorganiczny Chem. inorganic compound- związek nitrowy Chem. nitro compound- związek organiczny Chem. organic compound- związek paradygmatyczny Jęz. paradigmatic relationship- związek pitagorejski Filoz. the Pythagoreans- związek przyczynowy causality- Związek Radziecki Hist. the Soviet Union- związek rządu Jęz. government- związek syntagmatyczny Jęz. syntagmatic relationship- związek taktyczny Wojsk. tactical unit- związek zgody Jęz. agreement- związki aromatyczne Chem. aromatics, aromatic compounds- związki nasycone Chem. saturated compounds- związki proste Chem. simple compounds■ bez związku [mówić, gadać] disconnectedly; [zdania, sceny, myśli] disconnected- pleciesz bez związku you’re talking gibberish pot.- w związku z czymś (z powodu) because of sth, on account of sth; by reason of sth książk.; (w wyniku) owing to sth, due to sthThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > związ|ek
-
14 koniec
end; ( ołówka) tippod koniec roku/miesiąca/życia — at the end of the year/month/life
drugi od końca — last but one, next to last
bez końca — ( dyskusja) endless, interminable; ( dyskutować) endlessly, interminably
w końcu — finally, at last
mieć coś na końcu języka — (przen) to have sth on the tip of one's tongue
wiązać koniec z końcem — (przen) to make ends meet
* * *mi- ńc- Gen. -a1. (= kres) end.2. (= czubek) tip.3. ( w zwrotach) bez końca without end, endlessly; do końca świata till the end of time; do (samego) końca until the (very) end; iść na koniec świata go to the ends of the earth; gadać bez końca talk for hours on end; to jest na końcu świata it is at the back of beyond; każdy kij ma dwa końce two can play at that game; koniec końców when all is said and done; koniec wieku fin de siècle, end of century; koniec wieńczy dzieło the end crowns all l. the work; ktoś ma coś na końcu języka sth is on the tip of sb's tongue; mieć się ku końcowi come l. draw to a close; na końcu świata at the end of the world; na szarym końcu at the very end; na tym koniec that's it; that's the end of it; nie koniec na tym that's not all, wait till you hear the rest (of it); od końca from the end; to już koniec it's all over now; (= w odwrotnej kolejności) in reverse order; od końca do końca from end to end, from one end to the other; od początku do końca from beginning to end, from start to finish; początek końca beginning of the end; pod koniec tygodnia/miesiąca at the end of the week/month; w końcu finally, at last; koniec świata (= zamieszanie) chaos, (utter) confusion; ( okrzyk) my word!; wiązać koniec z końcem make (both) ends meet; położyć czemuś koniec put a stop to sth; (no to) koniec pieśni! this is it!The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > koniec
-
15 ściana
wall; ( strome zbocze) face* * *f.1. (= mur) wall; ściana boczna/frontowa side/front wall; ściana działowa partition wall; ściana nośna load-bearing wall; ściana przeciwpożarowa firewall; ściana szczytowa ( w domu) gable wall; ( w bloku) side wall; ściana ślepa windowless wall; blady jak ściana white as a sheet; jak groch o ścianę pot. like water off a duck's back; gadać jak do ściany pot. it's like talking to a brick wall; mieszkać z kimś przez ścianę live next door to sb; podpierać ściany pot. ( na potańcówce) be a wallflower; postawić kogoś pod ścianą put sb up against a wall; wbić gwóźdź w ścianę drive a nail into the wall; ściany mają uszy walls have ears.2. (= płaszczyzna) wall; (= bok) side; ściana komórkowa bot. cell wall.3. (= zbocze) wall; wejść na szczyt południową ścianą reach the top from the south.4. górn. (= wyrobisko) face.5. (= przeszkoda) wall; barrier; ściana deszczu sheet of rain; ściana ognia wall of fire; ściana milczenia wall of silence.6. geom. face, side.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > ściana
-
16 nada|wać2
pf Ⅰ vt to give (a lot of) (czegoś sth) [prezentów, rad]- nadawali jej słodyczy they gave her loads of sweetsⅡ vt pot. (gadać) to yatter pot., to gab pot.- nie nadawaj tyle stop yattering- nadawaj, jak tam było okay, give us the low-down on how it was pot.- jak się spotkamy, zawsze nadaje na męża she always goes on about her husband when we meetⅢ nadawać się to give (a lot of) (czegoś sth)The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > nada|wać2
-
17 pogada|ć
pf vi pot. 1. (porozmawiać) to have a word (z kimś with sb); (dla przyjemności) to (have a) chat (z kimś with sb)- muszę z tobą pogadać I need a word with you- pogadam o tym z szefem I’ll talk to the boss about it- pogadaliśmy sobie trochę przy winie we had a nice little chat over a glass of wine ⇒ gadać2. (mówić przez jakiś czas) to gab pot., to jabber pot.- nie przejmuj się, pogadaa i przestanie don’t worry, he’ll say his piece and that will be itThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > pogada|ć
-
18 za1
Ⅰ praep. 1. (dalej, z tyłu) behind (kimś/czymś sb/sth)- przekroczył linię mety dwie sekundy za zwycięzcą he crossed the line two seconds behind the winner- zajęli drugie miejsce za drużyną z Krakowa they came in second place behind the Cracow team- stała za młodym mężczyzną she was standing behind a young man- autobus jechał za ciężarówką the bus was travelling behind a lorry- pies biegł za tramwajem a dog was running behind the tram- jeden za drugim one after the other a. another- zamknij drzwi za sobą close the door after you- brama powoli zamknęła się za nimi the gate slowly closed behind them- oglądać się za kimś to look back at sb- mieć coś za sobą (w przeszłości) to have sth behind one- mieć kogoś za sobą (mieć poparcie) to have sb behind one- najgorsze jest już za nami the worst is behind us a. is over- ma za sobą trzyletnie doświadczenie he has three years’ experience behind him- rząd ma za sobą policję i wojsko the government have the police and the military behind them- za czyimiś plecami behind sb’s back także przen.2. (poza) za murami miasta beyond city walls- mieszkają za miastem they live outside town a. the city- wyjechać za miasto to go out of town3. (po przeciwnej stronie) [znajdować się] behind, beyond (kimś/czymś sb/sth)- za biurkiem/ladą behind the desk/counter- za oceanem beyond the ocean4. (na przeciwną stronę) [udać się] behind, beyond (coś sth)- słońce schowało się za chmury the sun hid behind some clouds- włożyła banknoty za stanik she hid the banknotes in her bra- pojechać za granicę to go abroad- wyrzucić kogoś za drzwi to throw sb out- patrzyć za siebie to look back5. (wskazuje na sposób) by (coś sth)- wziąć kogoś za rękę to take sb by the hand- trzymała torbę za pasek she held her bag by the strap6. (z określeniem kwoty) for (coś sth)- 10 jajek za dwa złote 10 eggs for two zlotys- kupić/sprzedać coś za 100 złotych to buy/sell sth for 100 zlotys- za nic bym tego nie zrobił I wouldn’t do that a. it for anything- za darmo for free- za wszelką cenę przen. at any price- za żadną cenę not at any price7. (wskazuje na przedmiot transakcji) for (coś sth)- ile płacisz za telefon? how much do you pay for your telephone?- cennik opłat za świadczone przez nas usługi a list of fees for services we provide8. (wskazuje na powód kary, nagrody) for (coś sth)- kara/nagroda za coś a penalty/reward for sth- ukarać/nagrodzić kogoś za coś to punish/reward sb for sth- skazać kogoś za kradzież to sentence sb for theft- pogniewała się na niego za spóźnienie she was cross with him for being late- dostał medal za uratowanie tonącego he got a medal for saving a drowning man9 (wskazuje na cel) for (coś sth)- naprawdę chcesz umrzeć za ojczyznę? do you really want to die for your country?- modlić się za kogoś/za czyjąś duszę to pray for sb/for sb’s soul- (wypijmy) za zdrowie młodej pary! (let’s drink) to the bride and groom!10 (wskazuje na warunek, okoliczności) on, at (czymś sth/doing sth)- wejście tylko za przepustką a. okazaniem przepustki entry on presentation of a valid pass- za czyjąś zgodą with sb’s permission a. consent- wyszedł za kaucją he was released on bail- oddaj mu to za pokwitowaniem give it to him and ask for a receipt- za czyjąś radą on sb’s advice- za czyjąś namową at sb’s instigation11 (wskazuje na powtarzające się okoliczności) at (czymś sth)- za pierwszym/drugim razem (the) first/second time round- za każdym razem each a. every time- trafił do tarczy dopiero za trzecim razem he only managed to hit the target on the third go- zdał egzamin za trzecim podejściem he passed the exam at the third attempt12 (w zastępstwie) for, instead of (kogoś sb)- napisał za nią wypracowanie he wrote her essay for her- wzięła dyżur za chorą koleżankę she covered her sick friend’s shift- pracować za dwóch to do enough work for two- pił za trzech he drank enough for three (people)13 (wskazujące na upływ czasu) in- za godzinę in an hour a. an hour’s time- za trzy lata in three years a. three year’s time- za chwilę wybije północ it’ll be midnight in a minute14 (w określeniach czasu) za pięć szósta (at) five to six- „która godzina?” – „za dziesięć pierwsza” ‘what’s the time?’ – ‘ten to one’- pociąg odchodzi za dwadzieścia trzecia the train leaves at twenty to three15 (wskazuje na okres) during, in- za jej życia during a. in her lifetime- za króla Kazimierza Wielkiego during a. in the reign of Casimir the Great- za komuny pot. during a. in communist times- za kadencji poprzedniego prezydenta during the term of office of the previous president- za czasów Księstwa Warszawskiego during the period of the Duchy of Warsaw- za młodu sporo podróżował in his youth he did quite a bit a. a fair bit of travelling- dzień za dniem/rok za rokiem one day/year after another- wynagrodzenie za trzy miesiące three months’ wages- zapłacić czynsz za styczeń to pay the rent for January16 (wskazuje na właściwość) as- uważano go za ekscentryka he was regarded as an eccentric- przebrała się za Kopciuszka she dressed up as Cinderella- klucz posłużył mu za narzędzie do otwarcia butelki he used the key as a bottle opener- z krótkimi włosami można ją wziąć za chłopca with her short hair she could be taken for a boy17 (wskazuje na upodobania) przepadać za czymś to go in for a. be fond of sth- tęsknić za kimś to miss sb; to yearn for sb książk.- szaleć za kimś to be mad about sb18 pot. biegać a. chodzić za czymś (umieć załatwiać) to run around after sth pot.- jeździł po Polsce za towarem he travelled around Poland looking for goodsⅡ adj. argumenty za i przeciw pros and cons- wyważyć wszystkie za i przeciw to weigh up (all) the pros and cons- 20 głosów za i 5 przeciw 20 votes for and 5 against- jestem za I’m in favourⅢ za to but, yet- tani, za to pożywny cheap but a. yet nourishingThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > za1
См. также в других словарях:
gadać — 1. pot. Gadaj do lampy, do słupa «zwrot, którym mówiący daje do zrozumienia, że nie warto mówić do kogoś, kto nie reaguje, nie słucha» 2. pot. Gadaj zdrów «zwrot, którym mówiący daje do zrozumienia, że nie wierzy rozmówcy»: Gadaj zdrów! – zaśmiał … Słownik frazeologiczny
gadać — ndk I, gadaćam, gadaćasz, gadaćają, gadaćaj, gadaćał, gadaćany pot. «mówić, rozmawiać, opowiadać, często z odcieniem lekceważącym» Lubił dużo gadać. W kółko gadała o tym samym. Nie gadaj głupstw. ◊ Nie ma co gadać, co tu (dużo) gadać «szkoda słów … Słownik języka polskiego
nie rozmawiać [nie gadać i in.] — {{/stl 13}}{{stl 8}}{z kimś} {{/stl 8}}{{stl 7}} być bardzo obrażonym na kogoś, być bardzo z kimś pokłóconym : {{/stl 7}}{{stl 10}}Nie rozmawiać, nie gadać, nie mówić z kimś. Nie rozmawiał z ojcem od pół roku. Nie gadam z tym chamem! {{/stl 10}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień
gadać — {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. ndk VIIIa, gadaćam, gadaća, gadaćają, gadaćany, pot. {{/stl 8}}{{stl 7}} mówić, opowiadać : {{/stl 7}}{{stl 10}}Dużo gadał, ale nieciekawie.{{/stl 10}}{{stl 18}}ZOB. {{/stl 18}}{{stl 10}}mówić [gadać, pleść] co ślina na… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
gadać jak najęty [nakręcony] — {{/stl 13}}{{stl 33}} mówić bez przerwy, dużo i szybko, nie dopuszczając innych do głosu :{{/stl 33}}{{stl 10}}Wszyscy siedzieli, a ta gadała jak nakręcona. {{/stl 10}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień
szkoda mówić [gadać] — {{/stl 13}}{{stl 7}} wykrzyknienie o znaczeniu: nie ma sensu rozmawiać o czymś, roztrząsać coś, bo to nie zmieni stanu rzeczy; dana sprawa (problem) jest przegrana, nie da się jej polepszyć, więc bezsensowne jest mówienie, radzenie o niej :… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
mówić [gadać, pleść] co ślina na język przyniesie — {{/stl 13}}{{stl 7}} mówić, opowiadać dużo, nie zastanawiając się nad sensem słów, o rzeczach niemających znaczenia, bzdurnych : {{/stl 7}}{{stl 10}}Przyszła i plotła przez pół dnia, co jej ślina na jezyk przyniosła. {{/stl 10}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień
wziąć — 1. pot. Diabli kogoś wzięli, biorą; cholera kogoś wzięła, bierze «ktoś się zdenerwował, denerwuje się, zezłościł się, złości się, zirytował się, irytuje się»: Diabli mnie biorą, że najlepsze lata spędzam przy kilofie i łopacie. Przecież nikt mi… … Słownik frazeologiczny
pleść — dk XI, plotę, pleciesz, pleć, plótł, plotła, pletli, pleciony 1. «łączyć pasma czegoś, przekładając jedno przez drugie, trzecie itd.; łączyć pręty, listwy itp., przeciągając, przekładając je jedne przez drugie» Pleść warkocz. Pleść kosze z… … Słownik języka polskiego
mówić — 1. Coś mówi samo za siebie «coś jest oczywiste, nie wymaga komentarza ani dodatkowych wyjaśnień»: Energia elektryczna wytwarzana na bazie bełchatowskiego węgla jest o 40 proc. tańsza od energii uzyskanej z innych źródeł. To mówi samo za siebie.… … Słownik frazeologiczny
serce — 1. Brać, wziąć (sobie) coś do serca «przejmować się, przejąć się czymś, silnie odczuwać, odczuć coś»: Jak będziesz tak wszystko brał sobie do serca, to wykorkujesz raz, dwa, ani się obejrzysz (...). J. Krzysztoń, Obłęd. 2. Całym sercem, z całego… … Słownik frazeologiczny